Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán)

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

話僧	Thoại tăng	Nói chuyện với sư (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
少時我與子家邊，我未為官子未禪。自子雲遊我官去，此間消息兩茫然。不知車笠今何夕，已是風塵二十年。我已辭官又逅子，看來俱未淨塵緣。	Thiếu thì ngã dữ tử gia biên, Ngã vị vi quan tử vị thiền. Tự tử vân du ngã quan khứ, Thử gian tiêu tức lưỡng mang nhiên. Bất tri xa lạp kim hà tịch, Dĩ thị phong trần nhị thập niên. Ngã dĩ từ quan hựu cấu tử, Khán lai câu vị tịnh trần duyên.	Nhớ xưa tôi bác gần nhà, Tôi còn đi học, bác chưa đi chùa. Từ ngày gần phật, gần vua, Hai bên tin tức mịt mờ cả hai. Nón xe nào biết có rày? Phong trần thoắt đã hai mươi năm trường. Nay về gặp mặt tỏ tường, Hai ta duyên nợ còn vương với đời!

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

秋夜蛩聲	Thu dạ cùng thanh	Tiếng dế đêm thu (Người dịch: Trần Văn Nhĩ)
一天星斗夜沉沉，乍頂聲聲思不禁。隔竹高低敲丙枕，和霜斷續瀉滄音。愁侵角戍三更月，喚起鄉閨萬里心。銷鐵橫秋男子操，丁寧莫使入人深。	Nhất thiên tinh đẩu dạ trầm trầm, Sạ đính thanh thanh tứ bất câm. Cách trúc cao đê xao bính chẩm, Hoà sương đoạn tục tả thương âm. Sầu xâm giác thú tam canh nguyệt, Hoán khởi hương khuê vạn lý tâm. Tiêu thiết hoành thu nam tử tháo, Đinh ninh mạc sử nhập nhân thâm.	Đêm sâu thăm thẳm sao đầy trời, Rền rĩ tiếng trùng dạ chẳng nguôi. Cách trúc điệu buồn quanh gối rộn, Hoà âm tháng bảy quyện sương rơi. Trăng khuya vạn dặm sầu chinh phụ, Thương nhớ ba canh át ốc còi, Thu giục chí trai ngang ngọn giáo, Đinh ninh chẳng để tấm son lơi.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

秋夜有感	Thu dạ hữu cảm	Mối cảm đêm thu (Người dịch: Hoàng Tạo)
山河寥落四無聲，獨坐書堂看月明。何處秋風吹一葉，引來無限故園情。	Sơn hà liêu lạc tứ vô thanh, Độc toạ thư đường khán nguyệt minh. Hà xứ thu phong xuy nhất diệp, Dẫn lai vô hạn cố viên tình.	Bốn mặt non sông vắng lặng tờ, Phòng văn tựa ghế ngắm gương nga. Lá thu một chiếc bay trong gió, Khêu gợi bao nhiêu nỗi nhớ nhà.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

秋山霄望	Thu sơn tiêu vọng	Đêm thu đứng trên núi trông (Người dịch: Hoàng Tạo)
八面村墟一嵿孤，纔登萬象入中都。風輕雲弄嫦娥影，霧霽天高北斗樞。品物一天金世界，江山四顧玉輿圖。霜鳴何處秋聲答，喚起歐陽藻思蘇。	Bát diện thôn khư nhất đính cô, Tài đăng vạn tượng nhập trung đô. Phong khinh vân lộng Thường Nga ảnh, Vụ tễ thiên cao Bắc Đẩu khu. Phẩm vật nhất thiên kim thế giới, Giang sơn tứ cố ngọc dư đồ. Sương minh hà xứ thu thanh đáp, Hoán khởi Âu Dương tháo tứ tô.	Mắt thu tám mặt xóm làng quanh, Chót vót non cao đứng một mình Gió nhẹ bóng trăng vờn khói bạc, Mù quang chuôi đẩu gác mây xanh. Một trời cảnh vật vàng tô vẻ, Bốn mặt giang sơn ngọc chuốt hình. Hòa với tiếng thu, sương thánh thót, Âu Dương phú ấy gợi bao tình.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

水仙	Thuỷ tiên	Thuỷ tiên (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
不知此子從何來，冰玉天然乃爾裁。座上置之一石海，明朝忽見數花開。并歸大賈將奚擇，獨對衰翁殊可哀。芳臭分明千載後，隔墻桃李莫相猜！	Bất tri thử tử tòng hà lai, Băng ngọc thiên nhiên nãi nhĩ tài. Toạ thượng trí chi nhất thạch hải, Minh triêu hốt kiến sổ hoa khai. Tịnh quy đại cổ tương hề trạch, Độc đối suy ông thù khả ai. Phương xú phân minh thiên tải hậu, Cách tường đào lý mạc tương sai!	Biết rằng gốc tích tự đâu ra? Cốt cách thiên nhiên, vẻ ngọc ngà. Trước án đặt vào trong bể đá, Sáng mai bỗng nở mấy chồi hoa. Chuyên tay còn kén chi phường lái, Ngán nỗi riêng vui với lão già. Thơm thồi nghìn năm sau vẫn thấy, Mận, đào bên xóm chớ chua ngoa.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

小寒	Tiểu hàn	Tiết tiểu hàn (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
雨燠寒暘不可期，盈虛消息孰先知。骨冰耳笛我疑我，巷笠田簑誰問誰。徬砌小梅開口笑，定巢新燕隔簾窺。昔人亦有如余者，劇醉狂歌也未癡。	Vũ úc hàn dương bất khả kỳ, Doanh hư tiêu tức thục tiên tri. Cốt băng nhĩ địch ngã nghi ngã, Hạng lạp điền thoa thuỳ vấn thuỳ. Bạng thế tiểu mai khai khẩu tiếu, Định sào tân yến cách liêm khuy. Tích nhân diệc hữu như dư giả, Kịch tuý cuồng ca dã vị si.	Gió, mưa, ấm, lạnh biết đâu trời? Cùng lẽ sinh, tiêu, đầy lại vơi. Xương buốt, tai ù, mình tưởng mượn, Nón che, tơi phủ, khách thưa lời. Mai cười trước mái đương vừa độ, Én ngó qua rèm định kiếm nơi. Người trước với ta so chẳng khác, Ngâm tràn chén khướt, kém chi ai.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

小園其一	Tiểu viên kỳ 1	Vườn nhỏ kỳ 1 (Người dịch: Đỗ Ngọc Toại)
何處勳風入草堂，東窗睡覺夢魂涼。蘭叢葉戰香歸袖，茶碗光搖影上樑。繞砌蟾爭擎粒蟻，隔枝雀伺捕蟬螂。小園亦有無窮趣，憑几沉吟獨自量。	Hà xứ huân phong nhập thảo đường, Đông song thuỵ giác mộng hồn lương. Lan tùng diệp chiến hương quy tụ, Trà uyển quang dao ảnh thướng lương. Nhiễu thế thiềm tranh kình lạp nghĩ, Cách chi tước tứ bộ thiền lang. Tiểu viên diệc hữu vô cùng thú, Bằng kỷ trầm ngâm độc tự lường.	Gió đâu lọt chốn thư phòng, Bên song hây hẩy, giấc nồng vừa tan. ống tay thoang thoảng mùi lan, Chén trà lóng lánh ánh lên mái hồi. Cóc vồ con kiến tha mồi, Chim rình bọ ngựa đang ngồi bắt ve. Mảnh vườn cũng lắm thú ghê, Ghế bên ngồi nghĩ tỉ tê một mình.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

重陽不雨	Trùng dương bất vũ	Ngày trùng dương không mưa (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
重陽不雨為咨嗟，瑟瑟西風奈爾何。有客送來黃菊酒，無人開得杜鵑花。半山倒影頻移檻，萬里冥鴻未定家。病眼兼之塵擾甚，閉門不出亦酣歌。	Trùng dương bất vũ vị tư ta, Sắt sắt tây phong nại nhĩ hà. Hữu khách tống lai hoàng cúc tửu, Vô nhân khai đắc đỗ quyên hoa. Bán sơn đảo ảnh tần di hạm, Vạn lý minh hồng vị định gia. Bệnh nhãn kiêm chi trần nhiễu thậm, Bế môn bất xuất diệc hàm ca.	Tháng chín không mưa những xuýt xoa, Gió tây hiu hắt biết sao mà! Cúc vàng có khách đem cho rượu, Quyên đỏ không người giục nở hoa. Bóng núi nửa chừng vươn tới cửa, Chim hồng muôn dặm biết đâu nhà? Mắt đau ngán nỗi thêm nhiều bụi, Cửa đóng như bưng vẫn rượu thơ.

Quản Trị Viên Tổng số bài gửi : 1201 Ngày Tham Gia : 18/04/2014

除夕其二	Trừ tịch kỳ 2	Đêm trừ tịch kỳ 2 (Người dịch: Đỗ Ngọc Toại)
除卻今宵是新歲，遂成五十五年翁。不知頭上幾莖白，祇有年來雙眼紅。人欲尋春明日見，貧惟此夕百憂空。沉吟坐對寒燈酌，一句連年興未窮。	Trừ khước kim tiêu thị tân tuế, Toại thành ngũ thập ngũ niên ông. Bất tri đầu thượng kỷ hành bạch, Chỉ hữu niên lai song nhãn hồng. Nhân dục tầm xuân minh nhật kiến, Bần duy thử tịch bách ưu không. Trầm ngâm toạ đối hàn đăng chước, Nhất cú liên niên hứng vị cùng.	Hết đêm nay là hết năm, Đã thành ông lão năm nhăm tuổi đầu. Mấy chòm tóc đã bạc phau. Lại thêm đôi mắt đỏ ngầu bấy nay. Tìm xuân, mai sẽ thấy ngay, Lo nghèo chỉ có đêm này tạm nguôi. Trước đèn nâng chén rốn ngồi, Một câu thơ vịnh kéo đôi năm liền.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sat Jul 19, 2014 11:56 pm

醉後	Tuý hậu	Sau khi say (Người dịch: Đỗ Ngọc Toại)
五十休翁半畝堂，北窗高臥半清涼。肥泥水織荷衣密，幽徑風牽草帶長。雜句不須人共賞，閒情惟有酒相當。殘春病眼無分別，日影熹微一樣黃。	Ngũ thập hưu ông bán mẫu đường, Bắc song cao ngoạ bán thanh lương. Phì nê thuỷ chức hà y mật, U kính phong khiên thảo đới trường. Tạp cú bất tu nhân cộng thưởng, Gian tình duy hữu tửu tương đương. Tàn xuân bệnh nhãn vô phân biệt, Nhật ảnh hy vi nhất dạng hoàng.	Năm chục xuân thu, nửa mẫu ao, Trước song nằm khểnh thảnh thơi sao Bùn sâu, mặt nước sen che kín, Gió cuốn, ven đường cỏ lướt theo. Câu vặt chi cần người khác thưởng, Cảnh nhàn chỉ có rượu thêm hào. Xuân tàn, mắt loá trông nào rõ, Chỉ thấy lơ mơ ánh nắng chiều.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sat Jul 19, 2014 11:58 pm

醉吟	Tuý ngâm	Thơ say (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
欲知醉翁磊落之奇才，也須一飲三百杯。有時土沫作雲雨，亦或睜眼為風雷。李白捕鯨事非誕，彭澤採菊心不乖。世間欲醉醉不得，算來萬事俱塵埃。	Dục tri tuý ông lỗi lạc chi kỳ tài, Dã tu nhất ẩm tam bách bôi. Hữu thì thổ mạt tác vân vũ, Diệc hoặc tranh nhãn vi phong lôi. Lý Bạch bộ kình sự phi đản, Bành Trạch thái cúc tâm bất quai. Thế gian dục tuý tuý bất đắc, Toán lai vạn sự câu trần ai.	Trổ tài muốn học Ông say, Thì ba trăm chén dốc ngay cạn bầu. Dãi phụ mây nổi, mưa rào, Có khi trừng mắt gió gào, sấm vang. Bắt kình, Lí Bạch cũng thường, Hái hoa Bành Trạch, lòng chừng cũng ưa. Thế gian say đã được chưa? Không say, đời cũng bằng thừa kể chi!

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sat Jul 19, 2014 11:59 pm

慰石老翁	Uý thạch lão ông	An ủi ông lão đá (Người dịch: Vũ Mộng Hùng, Nguyễn Văn Tú)
案上書一卷，筒上筆一把。無絃琴一張，無方藥一裹。潤渴一瓶茶，祛寒一爐火。石盆一仙花，土鉢一佛菓。與我相為娛，亦有石老者。靜燥殊不同，性情各相左。石老無一好，而我無不可。我性懶好臥，石老終日坐。石老默不言，而我好吟寫。相俠無相猜，神交信因果。與化為往來，安知子非我。	Án thượng thư nhất quyển, Đồng thượng bút nhất bả. Vô huyền cầm nhất trương, Vô phương dược nhất khoả. Nhuận khát nhất bình trà, Khư hàn nhất lô hoả. Thạch bồn nhất tiên hoa, Thổ bát nhất phật quả. Dữ ngã tương vi ngu, Diệc hữu thạch lão giả. Tĩnh táo thù bất đồng, Tính tình các tương tả. Thạch lão vô nhất hiếu, Nhi ngã vô bất khả. Ngã tính lãn hiếu ngoạ, Thạch lão chung nhật toạ. Thạch lão mặc bất ngôn, Nhi ngã hiếu ngâm tả. Tương hiệp vô tương sai, Thần giao tín nhân quả. Dữ hoá vi vãng lai, An tri tử phi ngã.	Một quyển sách đặt trên yên, Một ngọn bút cắm ở trên ống này. Không dây, đàn có một cây, Không phương, thuốc uống có đầy một phong, Một bình trà nóng thường dùng, Một lò sưởi đốt để phòng một bên Chậu đá một củ thủy tiên, Một quả Phật thủ đặt trên bát sành. Lấy ai làm bạn cho đành? Có ông lão đá với mình cùng vui. Người lặng tiếng, kẻ nhiều lời, Tính tình cũng chẳng đi đôi mới kì! Lão thì chẳng thích chi chi, Ta thì trái ngược, cái gì cũng hay. Ta lười, chỉ thích nằm dài, Mà lão thì cứ suốt ngày ngồi trơ. Lão thì lẳng lặng như tờ, Mà ta thì thích ngâm thơ viết bài. Riêng tình thân chẳng đơn sai, Bạn thần giao hẳn duyên trời chi đây. Đi về cõi hóa có ngày, Biết đâu lão đấy, ta đây một người!

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 12:00 am

輓同年雲亭進士楊尚書	Vãn đồng niên Vân Đình tiến sĩ Dương thượng thư	Khóc Dương Khuê (Người dịch: Nguyễn Khuyến)
已矣楊大年，雲樹心懸懸。回憶登科後，與君晨夕聯。相敬且相愛，遭逢如夙緣。有時出京路，空山聞落泉。有時上高閣，歌兒鳴素絃。有時對君飲，大白浮八延。有時與論文，東壁羅簡編。厄運逢陽九，斗升非貪天。予老公亦老，解組歸田圓。往來不數得，一遇三年前。執手問衰健，語言殊未愆。公年少予歲，予病疑公先。忽聞公訃至，驚起皇皇然。予豈不厭世，而公爭上仙。有酒為誰買，不買非無錢。有詩為誰寫，不寫為無箋。陳蕃榻不下，伯牙琴亦然。公既棄予去，予亦不公憐。老人哭無淚，河必強而漣。	Dĩ hĩ Dương đại niên, Vân thụ tâm huyền huyền. Hồi ức đăng khoa hậu, Dữ quân thần tịch liên. Tương kính thả tương ái, Tao phùng như túc duyên. Hữu thời xuất kinh lộ, Không san văn lạc tuyền. Hữu thời thượng cao các, Ca nhi minh tố huyền. Hữu thời đối quân ẩm, Đại bạch phù bát duyên. Hữu thời dữ luận văn, Đông bích la giản biên. Ách vận phùng dương cửu, Đấu thăng phi tham thiên. Dư lão công diệc lão, Giải tổ quy điền viên. Vãng lai bất sổ đắc, Nhất ngộ tam niên tiền. Chấp thủ vấn suy kiện, Ngữ ngôn thù vị khiên. Công niên thiểu dư tuế, Dư bệnh nghi công tiên. Hốt văn công phó chí, Kinh khởi hoàng hoàng nhiên. Dư khởi bất yếm thế, Nhi công tranh thượng tiên. Hữu tửu vi thuỳ mãi, Bất mãi phi vô tiền. Hữu thi vi thuỳ tả, Bất tả vi vô tiên. Trần Phồn tháp bất hạ, Bá Nha cầm diệc nhiên. Công ký khí dư khứ, Dư diệc bất công liên. Lão nhân khốc vô lệ, Hà tất cưỡng nhi liên.	Bác Dương thôi đã thôi rồi, Nước mây man mác ngậm ngùi lòng ta. Nhớ từ thuở đăng khoa ngày trước, Vẫn sớm hôm tôi bác cùng nhau; Kính yêu từ trước đến sau, Trong khi gặp gỡ khác đâu duyên trời? Cũng có lúc chơi nơi dặm khách, Tiếng suối nghe róc rách lưng đèo; Có khi tầng gác cheo leo, Thú vui con hát lựa chiều cầm xoang; Cũng có lúc rượu ngon cùng nhắp, Chén quỳnh tương ăm ắp bầu xuân. Có khi bàn soạn câu văn, Biết bao đông bích, điển phần trước sau. Buổi dương cửu cùng nhau hoạn nạn, Phận đấu thăng chẳng dám tham trời; Bác già, tôi cũng già rồi, Biết thôi, thôi thế thì thôi mới là! Muốn đi lại tuổi già thêm nhác, Trước ba năm gặp bác một lần; Cầm tay hỏi hết xa gần, Mừng rằng bác vẫn tinh thần chưa can, Kể tuổi tôi còn hơn tuổi bác, Tôi lại đau trước bác mấy ngày; Làm sao bác vội về ngay, Chợt nghe, tôi bỗng chân tay rụng rời. Ai chẳng biết chán đời là phải, Vội vàng sao đã mải lên tiên; Rượu ngon không có bạn hiền, Không mua không phải không tiền không mua. Câu thơ nghĩ đắn đo không viết, Viết đưa ai, ai biết mà đưa; Giường kia treo những hững hờ, Đàn kia gẩy cũng ngẩn ngơ tiếng đàn. Bác chẳng ở dẫu van chẳng ở, Tôi tuy thương, lấy nhớ làm thương; Tuổi già hạt lệ như sương, Hơi đâu ép lấy hai hàng chứa chan!

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:15 pm

詠菊其一	Vịnh cúc kỳ 1	Vịnh hoa cúc kỳ 1 (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
春前桃李漫紛紛，垢葉蒼莖了不聞。苦節若為安素分，窮秋然後見清芬。暗憐老圃應如是，獨立西風孰與群。高潔貞心非易得，陶潛歸去始知君。	Xuân tiền đào lý mạn phân phân, Cấu diệp thương hành liễu bất văn. Khổ tiết nhược vi an tố phận, Cùng thu nhiên hậu kiến thanh phân. Ám liên lão phố ưng như thị, Độc lập tây phong thục dữ quần. Cao khiết trinh tâm phi dị đắc, Đào Tiềm quy khứ thuỷ tri quân.	Xuân qua tới tấp mận cùng đào, Lá mốc cành rêu lẩn chốn nào? Giữ tiết dường như yên phận khó, Dành hương cốt để đợi thu cao. Thương thầm vườn cổ nên như vậy, Đứng giữa hơi may mới biết nhau! Trong sạch tấm lòng đâu dễ kiếm, Đào Tiềm chỉ gặp lúc về hưu!

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:16 pm

詠菊其二	Vịnh cúc kỳ 2	Vịnh hoa cúc kỳ 2 (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
百花開時尒未開，百花落盡尒方來。獨當寒歲誰為偶，不落芳心真可哀。籬畔參差半綠竹，窗前嬝娜新紅梅。啣杯坐看一微笑，不負休翁昔日栽。	Bách hoa khai thì nhĩ vị khai, Bách hoa lạc tận nhĩ phương lai. Độc đương hàn tuế thuỳ vi ngẫu, Bất lạc phương tâm chân khả ai. Ly bạn sâm si bán lục trúc, Song tiền niệu na tân hồng mai. Hàm bôi toạ khán nhất vi tiếu, Bất phụ hưu ông tích nhật tài.	Trăm hoa đua nở vắng ngươi hoài, Trăm hoa tàn rồi mới thấy ngươi. Tháng rét một mình thưa bóng bạn, Nhị thơm chẳng rữa, chạnh lòng ai, Nhấp nhô lưng giậu xanh chồi trúc, Óng ả đầu hiên mướt ngọn mai Cất chén mỉm cười vừa ý lão, Bõ công vun xới đã lâu ngày.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:23 pm

詠梅	Vịnh mai	Vịnh cây mai (Người dịch: Đỗ Ngọc Toại)
此子不知何處來，小園隔歲偶然栽。葉猶未發花爭發，花既不開葉始開。薈蔚已非群草伍，清芬應是百花魁。醉翁晨夕數相慰，世莫子知真可哀。	Thử tử bất tri hà xứ lai, Tiểu viên cách tuế ngẫu nhiên tài. Diệp do vị phát hoa tranh phát, Hoa ký bất khai diệp thuỷ khai. Oái uý dĩ phi quần thảo ngũ, Thanh phân ưng thị bách hoa khôi. Tuý ông thần tịch sổ tương uỷ, Thế mạc tử tri chân khả ai.	Chẳng hay gốc tích nơi nào? Ngẫu nhiên năm trước, trồng vào vườn ta. Lá chưa mọc, đã đầy hoa, Hoa tàn lá mới rườm rà đua tươi. Xanh tươi hơn mọi cây rồi, Mà hương thanh lại khác vời trăm hoa. Ông say hôm sớm mặn mà, Người đời hờ hững, thực là đáng thương.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:25 pm

詠阮行遣	Vịnh Nguyễn hành khiển	Vịnh quan hành khiển họ Nguyễn (Người dịch: Nguyễn Văn Huyền)
風雲際會效馳驅，不忍蒼生渴望蘇。欲試強胡新手段，盡收大越舊輿圖。擎天事業光千古，振世聲名滿九州。早識功名難善處，黃山應伴赤松遊。	Phong vân tế hội hiệu trì khu, Bất nhẫn thương sinh khát vọng tô. Dục thí cường Hồ tân thủ đoạn, Tận thu Đại Việt cựu dư đồ. Kình thiên sự nghiệp quang thiên cổ, Chấn thế thanh danh mãn cửu châu. Tảo thức công danh nan thiện xử, Hoàng sơn ưng bạn Xích Tùng du.	Gặp hội phong vân gắng ruổi rong, Dân lành khắc khoải những chờ mong. Rắp đem mưu lược lui quân Bắc, Thu lại giang sơn rạng giống Hồng. Dậy đất, thanh danh lừng cõi giặc, Chống trời, sự nghiệp nức non sông. Công danh ví biết khôn toàn vẹn, Thà sớm đi theo bước Xích Tùng.

‒ dịch nghĩa

Gặp hội gió mây ông đã gắng sức ruổi rong,
Không nỡ để dân đen phải khao khát mong mỏi được sống lại.
Muốn đem phương sách mới để diệt giặc dữ,
Để thu lại hết cơ đồ cũ của nước Đại Việt ta.
Sự nghiệp chống trời, soi sáng ngàn thuở,
Tiếng tăm vang dội lừng lẫy khắp cả chín châu.
Nếu sớm biết công danh là con đường thật khó,
Thì nên lên núi Hoàng Sơn theo ông Xích Tùng đi chơi.

Nguyễn hành khiển tức Nguyễn Trãi, từng giữ chức hành khiển.

Nguồn:
1. Nguyễn Khuyến - Tác phẩm, Nguyễn Văn Huyền biên khảo, NXB KHXH, 1984.
2. Trần Văn Nhĩ, Tuyển tập thơ chữ Hán Nguyễn Khuyến, NXB Văn Nghệ, 2005.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:26 pm

蚊	Văn	Muỗi (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
我醉方求睡，聚蚊呼我起。舉扇驅復來，刺刺入人耳。我肉爾何甘，我肌爾何嗜。我枕爾何仇，我衾爾何忌。爾我不相干，相厄胡乃爾。	Ngã tuý phương cầu thuỵ, Tụ văn hô ngã khởi. Cử phiến khu phục lai, Thích thích nhập nhân nhĩ. Ngã nhục nhĩ hà cam, Ngã cơ nhĩ hà thị. Ngã chẩm nhĩ hà cừu, Ngã khâm nhĩ hà kỵ. Nhĩ ngã bất tương can, Tương ách hồ nãi nhĩ.	Ta say vừa đi ngủ, Muỗi quấy không cho nằm. Gió quạt xua lại đến, Bên tai cứ réo ầm. Thịt ta sao mày thích? Da ta sao mày ham? Gối ta sao mày ghét? Chăn ta sao mày căm? Ta, mày có điều chi? Làm khổ nhau cho cam!

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:28 pm

春夜憐蛾	Xuân dạ liên nga	Đêm xuân thương con thiêu thân (Người dịch: Hoàng Tạo)
羨爾纖纖一羽翰，投明而死死而安。若為倘倅臨宜易，到得逡巡辨亦難。素賦知能猶未泯，當前名利不相關。孤燈殺爾猶憐爾，到得成灰淚未乾。	Tiện nhĩ tiêm tiêm nhất vũ hàn, Đầu minh nhi tử tử nhi an. Nhược vi thảng thốt lâm nghi dị, Đáo đắc thuân tuần biện diệc nan. Tố phú tri năng do vị dẫn. Đương tiền danh lợi bất tương quan. Cô đăng sát nhĩ do liên nhĩ. Đáo đắc thành hôi lệ vị can.	Giống lông cánh phận mình nho nhỏ, Chết là yên, chết chỗ quang minh; Phải chăng thảng thốt đã đành, Mà trong dùng dắng xem tình dễ đâu. Chữ tri năng trước sau giữ vẹn, Thời buổi này chẳng bén lợi danh; Đèn chong chừng cũng thương mình, Thân tàn ra bụi lệ tình chưa khô.

Nguồn: Tuyển tập thơ chữ Hán Nguyễn Khuyến, Trần Văn Nhĩ, NXB Văn nghệ, 2005

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:29 pm

春日其一	Xuân nhật kỳ 1	Ngày xuân kỳ 1 (Người dịch: Nguyễn Văn Tú)
霜氣曚曨滿地飛，晨光飄忽恨熹微。園金橘核猶藏甲，盆水仙花未解衣。曉滴幽篁如自泣，夜鳴獨鶴自安歸。畏寒懶欲催衣起，門外常開客亦稀。	Sương khí mông lung mãn địa phi, Thần quang phiêu hốt hận hy vi. Viên kim quất hạch do tàng giáp, Bồn thuỷ tiên hoa vị giải y. Hiểu trích u hoàng như tự khấp, Dạ minh độc hạc tự an quy. Uý hàn lãn dục thôi y khởi, Môn ngoại thường khai khách diệc hy.	Là là mặt đất lớp sương sa, Ánh sáng ban mai vẫn mập mờ. Hạt quất ngoài vườn chờ nứt vỏ, Giò tiên trong chậu chửa bung hoa. Đầm đìa lệ sớm cành tre rủ, Lạc lõng canh khuya tiếng hạc qua. Ấm chỗ chẳng buồn tung áo dậy, Cửa ngoài vẫn mở, khách chừng thưa.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:31 pm

春日其二	Xuân nhật kỳ 2	Ngày xuân kỳ 2 (Người dịch: Dương Xuân Đàm)
籬竹橫斜半雨陰，藤床徙倚坐春深。鄰童晨起讀三字，飛鳥偶過遺一音。詩到窮時無俗骨，事因醉後有雄心。老休莫恨賓朋少，彭澤相知只素琴。	Ly trúc hoành tà bán vũ âm, Đằng sàng tỷ ỷ toạ xuân thâm. Lân đồng thần khởi độc tam tự, Phi điểu ngẫu qua di nhất âm. Thi đáo cùng thời vô tục cốt, Sự nhân tuý hậu hữu hùng tâm. Lão hưu mạc hận tân bằng thiểu, Bành Trạch tương tri chỉ tố cầm.	Rặng tre chênh chếch mưa bay, Ngày xuân trên chiếc giường mây kề cà. Ngang trời một tiếng chim qua, Nhà bên con trẻ nghê nga học bài. Lúc cùng thơ dễ nảy tài, Khi say việc khó mười mươi chẳng sờn. Chờ vì ít bàn phàn nàn, Ông Đào chỉ có cây đàn làm thân.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:31 pm

春日其三	Xuân nhật kỳ 3	Ngày xuân kỳ 3 (Người dịch: Dương Xuân Đàm)
望春不知春已歸，寒雲漠漠雨霏霏。廷階芽甲有生意，上下鳥魚無滯機。塵世有時黃鶴去，海波何處白鷗飛。北窗獨酌頹然醉，一欲穿鞋上翠微。	Vọng xuân bất tri xuân dĩ quy, Hàn vân mạc mạc vũ phi phi. Đình giai nha giáp hữu sinh ý, Thượng hạ điểu ngư vô trệ cơ. Trần thế hữu thời hoàng hạc khứ, Hải ba hà xứ bạch âu phi. Bắc song độc chước đồi nhiên tuý, Nhất dục xuyên hài thượng thuý vi.	Mong xuân xuân đến không hay, Hạt mưa lất phất tầng mây im lìm. Cây xanh nảy lộc bên thềm, Trên trời dưới nước cá chim vẫy vùng. Hạc còn khi lánh bụi hồng, Bể khơi âu lượn mênh mông chốn nào? Trước song say lại nằm khoèo, Những toan xỏ dép mà trèo non xanh.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:32 pm

春日示諸兒	Xuân nhật thị chư nhi	Ngày xuân dạy các con (Người dịch: Vũ Mộng Hùng)
新歲方來舊歲除，清貧吾自愛吾廬。環居不滿九高土，素業無他一束書。擁戶煙深山色迥，傍墻雨淺菊花疏。兒曹或可承吾志，筆硯無荒稻菽蔬。	Tân tuế phương lai cựu tuế trừ, Thanh bần ngô tự ái ngô lư. Hoàn cư bất mãn cửu cao thổ, Tố nghiệp vô tha nhất thúc thư. Ủng hộ yên thâm sơn sắc quýnh, Bàng tường vũ thiển cúc hoa sơ. Nhi tào hoặc khả thừa ngô chí, Bút nghiễn vô hoang đạo thục sơ.	Năm mới vừa sang, năm cũ đã qua, Tuy nghèo ta vẫn mến nhà ta. Chín sào tư thổ là nơi ở, Một bó tàn thư ấy nghiệp nhà. Trước cửa khói dày, non khuất bóng, Bên tường mưa ít, cúc thưa hoa. Các con nối chí cha nên biết: Nghiên bút đừng quên lúa, đậu, cà.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:33 pm

春日示家兒	Xuân nhật thị gia nhi	Ngày xuân răn con cháu (Người dịch: Nguyễn Khuyến)
頹乎毛髮漸參參，不覺年登五十三。當世詩書何所用，老來冠帶尚多慚。亂離春色真無賴，憂苦人情總不堪。對此光陰何以慰？諸兒猶自酒歌酣。	Đồi hồ mao phát tiệm tham tham, Bất giác niên đăng ngũ thập tam. Đương thế thi thư hà sở dụng, Lão lai quan đới thượng đa tàm. Loạn ly xuân sắc chân vô lại, Ưu khổ nhân tình tổng bất kham. Đối thử quang âm hà dĩ uý? Chư nhi do tự tửu ca hàm.	Tuổi thêm, thêm được tóc râu phờ, Nay đã năm mươi có lẻ ba. Sách vở ích gì cho buổi ấy, Áo xiêm nghĩ lại thẹn thân già. Xuân về ngày loạn càng lơ láo, Người gặp khi cùng cũng ngất ngơ. Lẩn thẩn lấy chi đền tấc bóng, Sao con đàn hát vẫn say sưa ?

Nguồn: Việt Nam văn học sử yếu, Dương Quảng Hàm, NXB Hội nhà văn, 2002
Bản diễn Nôm của chính tác giả.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:34 pm

春日示子懽	Xuân nhật thị tử Hoan	Ngày xuân khuyên con là Hoan (Người dịch: Khương Hữu Dụng)
我已辭官爾做官，做官能會做為難。名居過滿憂淩節，仕有人貧且抱關。當日事隨當日應，一分賜是一分寬。行哉聊借春風贈，當爾噓和釋躁丹。	Ngã dĩ từ quan nhĩ tố quan, Tố quan năng hội tố vi nan. Danh cư quá mãn ưu lăng tiết, Sĩ hữu nhân bần thả bão quan. Đương nhật sự tuỳ đương nhật ứng, Nhất phần tứ thị nhất phần khoan. Hành tai liêu tá xuân phong tặng, Đương nhĩ hư hoà thích táo đan.	Ta đã từ quan, con lại quan, Làm quan biết cách khó vô vàn. Danh cao sợ lấn lòng ngay mất, Nhà khổ nên làm chức nhỏ hơn, Công việc ngày nào, ngày ấy liệu, Khoan dung một chút, một phần ơn. Con đi! Mượn gió xuân này tiễn. Làm thuốc ôn hoà để tặng con.

Tiêu đề: Re: Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Hán) Sun Jul 20, 2014 11:35 pm

優婦詞	Ưu phụ từ	Lời vợ anh phường chèo (Người dịch: Nguyễn Khuyến)
東鄰家有優人住，夜半優人語優婦：我亦時常做好官，如何人皆不我懼？優婦大怒罵其夫：爾年既老何大愚。幸哉昏暮人不識，人或識之貽妾羞。世間驚人但有二：一能生人一能死。爾既不能生子人，如何人人皆懼爾。且也爾家本貧寒，朝夕排優求一餐。排優君將且不懼，何況爾為排優官。	Đông lân gia hữu ưu nhân trú, Dạ bán ưu nhân ngữ ưu phụ: Ngã diệc thời thường tố hảo quan, Như hà nhân giai bất ngã cụ? Ưu phụ đại nộ mạ kỳ phu: Nhĩ niên ký lão hà đại ngu! Hạnh tai hôn mộ nhân bất thức, Nhân hoặc thức chi di thiếp tu. Thế gian kinh nhân đãn hữu nhị: Nhất năng sinh nhân, nhất năng tử. Nhĩ ký bất năng sinh tử nhân, Như hà nhân nhân giai cụ nhĩ. Thả dã nhĩ gia bản bần hàn, Triêu tịch bài ưu cầu nhất xan. Bài ưu quân tương thả bất cụ, Hà huống nhĩ vi bài ưu quan.	Xóm bên đông có phường chèo trọ, Đương nửa đêm với vợ chuyện trò: Rằng: "Ta thường làm quan to, Sao người coi chẳng ra trò trống chi?" Vợ cả giận mắng đi mắng lại: "Tuổi đã già, sao dại như ri! Đêm hôm người chẳng biết chi, Người như biết đến, thiếp thì hổ thay! Đời có hai điều này nên sợ: Sống chết người quyền ở tại tay. Thế mà chàng lại chẳng hay, Còn ai sợ đến phường này nữa chăng? Vả chàng vẫn lằng nhằng túng kiết, Sớm hôm chèo kiếm chác qua thì. Vua chèo còn chẳng ra gì, Huống hồ quan nhọ khác chi thằng hề."

Vì gia cảnh túng thiếu, bị người nhà trách sao không ra làm quan để đời sống đỡ chật vật, ông thác lời vợ phường chèo làm bài thơ này. Bài thơ này được chính tác giả dịch nôm.

Sinh thời nhà văn Nguyễn Công Hoan lý giải bài này tác giả muốn ám chỉ Hoàng Cao Khải qua những câu: "Xóm bên đông có phường chèo nọ" và "Tuổi đã già sao dại như ri".

Nguồn: Giai thoại làng nho, Lãng Nhân, Nam Chi tùng thư xuất bản, Sài Gòn, 1966

» Thơ Nguyễn Khuyến (Chữ Nôm)
» NGUYỄN KHUYẾN : TIỂU SỬ
» KHUYÊN SAO
» KHUYÊN LÒNG
» Khuyến mãi sản phẩm làm đẹp