Tập Thơ Bài Ca Quần Đảo 1963 - Bùi Giáng

Phố Thu Dịch Chuyển

Người sẽ bảo sự đời từ đó
Sẽ bắt đầu đó sự đời đây
Hồn con giế lên đường sương có dọ
Phố hoàng hôn thôn lục ở nơi này

Người sẽ bảo sông đi từ độ
Sông đã lam vì sóng lục đã lam
Bờ bên tía vàng hoe sương lục nhỏ
Giọt hoàng hoa thạch lựu đã lên đường

Chú sẽ bảo rằng bến lam bờ lục
Thím lên đường đi chợ phố phồn hoa
Phường ở phía bên kia sông uốn khúc
Ở trong hang con vịt gọi con gà

Con gà vịt con ngỗng trời con thỏ
Con dê choai hoa cà tía con hươu
Con buồn ngủ lên bờ tìm quán trọ
Gió đưa con du nhạc đón con tườu

Con thuỳ liễu ở bên bờ đưa đẩy
Đón con em con út con bé choai
Con bồ bịch bâng khuâng con buồn ngủ
Con chiếu giường duỗi mộng khắp chiêm bao

Buồn Thu Phố suốt xuân xanh phơ phất
Sầu Phố Thu bến lục toả sương mờ
Xuân mười sáu suốt bến xuân chìm tắt
Một bài thơ gieo suốt tự bao giờ

Con ở lại ải quan làm cổ tái
Đón quan hà về quan ải cuối truông
Chờ con ngựa đầu thai về núi đá
Vách u hàn nham thạch rét run run

Nhìn xuống bến sông thu sầu Thu Phố
Mùa Dã Man hoa cỏ giậy hoe vàng
Rừng Cô Tịch từ đầu xuân đã dọ
Suốt tinh sương châu thổ hận khôn hàn

Tràng giang rộng ngược xuôi dòng lận đận
Sóng lim dim thu dẫn dỗ thu trùng
Thù tạc dạ tả diêu man dại mạn
Thảng như hà nha xỷ nhĩ như xung

Trùng ngữ tận chi ngôn chồn ngữ ngụ
Chồn Sa La về sa mạc đười ươi
Sầu Châu Chấu chết ruộng nương đồng lúa
Riêng một lần nói một lỡ mười mươi

Ôi con giế con dế mèn tự tử
Con giế xanh con giế lục giế vàng
Con tề vật trang chu con bướm bự
Con vô vi lão tử toét tuểnh toang

Con chó má nhà ma con bố láo
Con điêu tàn thy dựng bến trung niên
Con khỉ đột làm đười ươi áo não
Con võ vàng phế lụi trận mê điên

Con bịnh viện biên hoà cuồng dại mở
Con hàng rào chắn gió chận cây sương
Con nằm khóc nửa đêm sông bến dọ
Con xoay vần về nước đục khe mương

Bến tang hải bờ ta bà tả biến
Bến tang thương tưởng niệm Thệ Đa Rừng
Bến bờ bến bến lam sơn lục biển
Bến Sầu Đông man dại luống bao từng

Đêm buồn ngủ vẫn năm canh thao thức
Nhà ma ôi cửa quỷ gọi lên đường
Suốt bờ bến tràng giang xuôi ngược giục
Không bến bờ về đại hải vô phương

Nguồn: Bài ca quần đảo, Bùi Giáng, Nxb Nguyễn Đình Vượng, 1973 (tái bản)

Em Mọi Ôi Hôm Qua

Em mọi ôi hôm qua anh hỏi em
Em hỏi anh rằng anh hỏi em
Em mọi hôm nay anh hỏi em
Em mọi ngày mai em đi đâu

Anh viết lăng nhăng mãi một lời
Viết lem luốc lắm nói lôi thôi
Em mọi vui lòng đừng nghe nói
Đừng đọc bài thơ ngớ ngẩn này

Phố phường anh ở rất lâu năm
Chẳng thể nào quên chuyện núi ngàn
Mỗi năm mỗi nhớ em nhiều nữa
Càng nhớ càng không biết nói gì

Mỗi năm chẳng biết mỗi bao năm
Hằng tháng hằng ngày hằng mỗi đêm
Sực tỉnh giữa khuya nghe mộng mỵ
Dâng tràn năm tháng ngập đêm tăm

Bài thơ anh gọi khắp giai nhân
Hoàng hậu nữ vương mọi nữ thần
Mọi tiên nga múa khắp cổ lục
Mọi mọi đều là em mọi thôi

Anh nói lem nhem khắp phố phường
Bài thơ anh viết khắp ngã đường
Anh viết khắp trời cho mây gió
Và cho mặt đất khắp mù sương

Khắp khắp đều là mọi của anh
Mọi ôi Em Mọi ạ hà thanh
Kim cương phùng khánh và brigitte
Marilyn Là Mọi Của Anh

Tuy mọi hồng nhan chẳng thể nào
Được như Em Mọi chút chi nào
Nhưng cũng tạm gọi là có thể
Gọi bừa Duy Nhất Mọi chứ sao

Gọi mãi hoá điên dại mất rồi
Mọi ôi Em Mọi thế là thôi
Bình sinh cho tới suốt bình tử
Bài thơ vẫn chẳng nói nên lời

Sáng Sài Gòn

Tặng Vũ Khắc Khoan

Đi về chép nốt tờ điên
Một qua mai một một tiền diện đi
Đường vui gió giục hai bề
Mộng buồn rớt hột hai bề cả hai
Làng xa tỉnh lỵ nhớ ngày
Nhìn sương nguyệt rộng thu dài dã man
Ngã ba ngẫu nhĩ khôn hàn
Dừng chân chợt ngó phố quàng vai xuân

Chân Đi

Tặng Sương Biệt Ly

Chân đi mười bận chín lần
Biển trao nhịp thở cho rừng về khe
Chân đi lễ hội đầu hè
Cuối trang phượng hạ khe về đầu truông
Chân đi tuế nguyệt u buồn
Nửa sương mở ngọn nửa nguồn mở hoa
Chân đi mọi ở giang hà
Bước đi mọi ở quan hà ly bôi
Đầu khe lá cỏ phai rồi
Đá vang tiếng ngựa bên lời biển non
Rừng phong thu đã thịnh phồn
Chân đi mười bận chín còn so le

Không Thuộc Bài

Người lơ đễnh học không thuộc bài
Người một hôm đếm một ra hai
Bà hiệu trưởng khắt khe ghê lắm
Cô giáo viên nhìn quá vãng trôi dài

Người từ giã một hôm trái đất
Nhớ nhung ôi đừng theo dõi gót người
Người một kiếp mang bình sinh nặng nhọc
Một sinh bình tuế nguyệt tiếp theo đuôi

Người bạn ạ tôi chào lời tạm tạm
Khổ vô ngần từ lúc lọt vành ra
Chào cõi đất những mù giăng nắng rám
Với tình yêu trôi tuột suốt giang hà

Người lơ đễnh những bình sinh lỡ dở
Những máu me và xương xảu xương da
Người cắp sách tựu trường người đi chợ
Người nhịn cơm cho em dại ăn quà

Người biết lắm những người sinh ra trước
Kẻ ra sau và kẻ nữa sau ra
Dòng sinh tử suốt a tăng kỳ kiếp
Gọi máu me về quốc độ ta bà

Người buồn ngủ lắm phen đau xót lắm
Người lênh đênh mơ tưởng niết bàn nào
Người thương nhớ những mù sương thăm thẳm
Những bão giông về dựng bóng yêu đào

Người buôn bán từng con chim con cá
Con sơ sinh và con luống bạc đầu
Người hốt hoảng "thôi thôi, sợ lắm ạ
Đâu dám còn nuôi chim cút chim câu"

Người thỉnh thoảng đánh ván bài xì lát
Xì dã man làm lỡ bột hư đường
Người thiếu nữ điểm trang hồng lệ mắt
Sầu dã man vây bủa mộng khôn hàn

Người lơ đễnh suốt bình sinh bỡ ngỡ
Tới sinh bình tử diệt tử sinh vong
Người tay vói bắt hờ bông phượng đỏ
Người phố xanh cây lá rụng xoay vòng

Người thương nhớ những hình xa tượng vắng
Những mùi hương thể dựng cổ hy nga
Về cổ nguyệt trang đầu xuân cay đắng
Thu sắt se chanh khế giấm chan hoà

Người lỡ khóc những lông đầu tuyết phủ
Người lỡ than lệch lạc những chùm bông
Những vườn tược lắt lay sương trút giữ
Những trái vàng vãn thực giữa thâm đông

Người ấy ạ ấy ôi ồ ấy vậy
Ấy là là lời tạ tiếng buông rơi
Người chẳng sẽ đáo cùng sao thế ạ
Người là gì ôi kẻ hỡi ai ôi

Người viết mãi một màu xanh cho cỏ
Người viết hoài một màu cỏ cho xuân
Người sẽ chẳng biết làm sao vẽ rõ
Một màu xanh cho sóng lục lên hồng

Cổ hương ạ cổ sương về cổ độ
Gặp tương lai từ quá khứ đi vòng
Về hiện tại vi vu con én múa
Thiều quang đi trong khoảnh khắc mơ mòng

Về cổ nguyệt gọi cổ hương cổ hận
Tôi thưa em lời cảm tạ thế nào
Sầu lỡ dại mộng cuồng đi lận đận
Dù-sao-thì dù-sao-vẫn thế sao

Tôi đi khắp ruộng đồng xa lạ
Mang sương mây khách địa lên đường
Trời xa lạ thơ ngây sương cỏ lá
Những trận chào từ thần mộng vô phương

Người biết lắm tôi học bài không thuộc
Cũng ngu ngơ như người chẳng thuộc bài
Bà hiệu trưởng đuổi tôi đi mất hút
Trong đêm tàn vang bóng mộng quy lai

Tôi nằm ngủ mơ thấy nhiều chuyện lạ
Giữa nam triều nghe bắc khuyết vi vu
Tôi bảo gió rằng đã nghe tất cả
Gió bảo thầm rằng tất cả như thu

Và như bóng như vang trong giấc ngủ
Trong giấc mơ thấy tỉnh giấc mơ màng
Mà chẳng hiểu thế nào là tỉnh
Và có cần nhìn thấy huệ như lan?

Và có thể nhắm hoài hai con mắt?
Một bình sinh nghe gió chạy lên đàng
Mù sương xuống ở cuối mây lặng ngắt
Trận cuối cùng trút giũ bóng theo vang

Mưa nguồn cũ quá xa rồi một trận?
Ôi xuân xanh vĩnh biệt như thế nào
Bà hiệu trưởng giải giùm cho tường tận
Trận cuối cùng mộng huyễn mỵ chiêm bao

Những cô giáo sinh tồn trên mặt đất
Bước chân đi không gõ nhịp sen hồng?
Bài học thuở ban sơ tôi không thuộc
Ở nơi nào lục tía sẽ đâm bông?

Dường như đã có lần thơ quả quyết
Từng có phen như thác lũ mưa nguồn
Lời chất vấn đã hàm dung giải đáp
Cơn tuyệt trù kỳ vọng trận mưa tuôn

(Mưa có tạnh nhưng chân trời còn mãi
Những giọt sương là lệ ở trong mây
Giòng sông đi cho nước nói ngàn ngày
Rằng biển rộng không bến bờ em ạ)

Tỳ Tử Ngủ

Tỳ tử ngủ bên truông đèo cỏ
Gió xuân xanh trút gió cho xuân
Vi vu mép dựng rìa rừng
Ôi tỳ tử ngủ mộng lừng phất phơ

Gió hây hây qua bờ một lúc
Thổi lan man mỗi phút mỗi phen
Mỗi phen phút mỗi thường hằng
Mỗi phôi dựng mỗi màu măng tơ mành

Tỳ tử ngủ xuân xanh lắm lúc
Ngủ yên hoa vân nguyệt lim dim
Ngủ vầng nhật mộng theo chim
Chóc vi vu suối ngành sim lục vàng

Tỳ tử ngủ muôn vàn mọi nhỏ
Mọi Đầu Non Cuối Cỏ Đèo Truông
Mọi Màu Hoa Mọc Trên Nguồn
Mọi Xuân Nguyên Thuỷ Muôn Vàn Mọi Em

Tỳ tử ngủ thân mềm thể mọi
Gió xuân xanh man dại thổi qua
Mọi Em Em Mọi La Đà
Em quên lãng mất
Anh là anh em

Tỳ tử ngủ Mọi Em Em Mọi
Cũng ngủ theo là thói thường mà
Anh về ký ức gọi qua
Mọi ôi em Mọi sơn hà của anh

Anh điên dại vì anh mê mải
Rất mải mê sợ hãi rằng em
Đã đi đâu mất cuối ghềnh
Rừng hoang vu giậy bên thềm nhà ma

Về cửa quỷ chào Sa Mạc Quỷ
Tới nhà ma hỏi Mạc Sa Ma
Rừng ôi Mọi Nhỏ Sơn Hà
Dừng nghe Lưu Ngụ nhà ma điêu tàn

Nghe Cư Trú bàng hoàng lưu ngụ
Dừng nghe lưu cư ngụ rã riêng
Nếp nền phong vận vân thiên
Mọi Sơ Thuỷ Mọi tự tiền kiếp qua

Tỳ tử ngủ sơn hà thiêm thiếp
Ngủ lãng quên trùng điệp tang thương
Ngủ yên Mọi Đã Lên Đường
Nghìn Thu Cổ Lục
Khôn Mường
Tượng
Ra

Mọi Em Em Mọi

Mọi Là Em Mọi Sơ Xuân
Ban Sơ Núi Đỏ Chào Mừng Non Xanh
Giữa Đêm Sa Mạc Biên Thành
Mọi Reo Cung Bậc Cầm Canh Rú Rừng

Mọi Em Riêng Một Luống Từng
Chào Nhau Mọi Đã Vô Cùng Mọi Em
Trên Ngàn Mọi Mọi Mọi Em
Màu Hoa Nức Nở Đầu Ghềnh Cuối Truông

Hai Mươi Năm Mộng Suối Nguồn
Phất Phơ Tóc Trắng Sầu Buôn Về Chiều
Cỗi Nguồn Dằng Dặc Hoang Liêu
Hai Bờ Xa Cách Xế Chiều Tà Huy

Nước Non Trùng Ngộ Vô Kỳ
Mọi Xa Vắng Mãi Nhu Mỳ Mọi Xa
Giữa Đêm Mật Niệm Giang Hà
Từ Vô Lượng Mọi Tâm Hà Giang Tâm

Từ Bi Mọi Tiếp Âm Thầm
Lời Reo Như Mộng U Trầm Như Trang
Mọi Về Mỵ Huyễn Mê Man
Chiêm Bao Mọi Suốt Mấy Tràng Giang Xa

Mấy Non Nhạc Mấy Sơn Hà
Mấy Thời Tiết Rụng Mấy Sa Mù Vèo
Mấy Lâm Tuyền Giậy Hút Heo
Mấy U Nhai Cốc Mấy Đèo Ải Truông

Mấy Mênh Mông Lệ Rẫy Ruồng
Mắt Khô Cằn Khóc Cỗi Nguồn Vắng Tanh
Mọi Đi Đầu Gió Cuối Ghềnh
Mọi Đi Biệt Tích Còn Nên Nói Gì

Mọi Về Ứng Mộng Lâm Ly
Mọi Vang Bóng Rộng Từ Bi Âm Thầm
Mọi Nhìn Hồng Lệ Lặng Câm
Mọi Đưa Mắt Mọi Nhìn Không Phải Nhìn

Mọi Rừng Thiêng Khóc Máu Tim
Mọi Nham Thạch Rã Mọi Tìm Rụng Rơi
Mọi Về Cũng Thế Mà Thôi
Mọi Không Đủ Mọi Mộng Đời Đi Hoang

Mọi Nằm Máu Chảy Lang Thang
Mọi Vơi Huyết Lệ Mê Man Sinh Bình
Mọi Còn Thoi Thóp Âm Thanh
Mọi Trùng Sinh Cũng Như Hình Thừa Dư

Mọi Châu Quận Mọi Nát Nhừ
Mọi Sầu Mạt Thể Mọi Từ Biệt Thân
Mọi Đi Sử Lịch Xoay Vần
Mọi Ban Cấp Chỉ Một Lần Mà Thôi

Mọi Dừng Một Lúc Giữa Trời
Mọi Dâng Thống Khổ Cho Đời Mọi Qua
Mọi Từ Giữa Bước Chân Ra
Mọi Hình Thành Tượng Màu Hoa Trên Ngàn

Mọi Đi Phảng Phất Một Làn
Hương Dâng Nghi Ngút Màu Lan Mưa Nguồn
Mọi Gieo Rớt Hột Lá Cồn
Mọi Sầu Phát Tiết Dập Dồn Mù Sa

Mọi Đi Phơ Phất Mái Nhà
Thanh Hiên Đón Mọi Ngất Toà Thiên Nhiên
Mọi Về Dựng Bóng Thuyền Quyên
Màu Thiên Thu Rộng Còn Truyền Sử Xanh

Mọi Nằm Duỗi Suốt Thiên Thanh
Trên Vòm Thời Đại Đi Quanh Vòng Tròn
Rách Quần Quỹ Đạo Chon Von
Tan Vành Hoa Nguyệt Mọi Còn Nguyên Tiêu

Mọi Sương Sớm Mọi Nắng Chiều
Mọi Thu Gió Muộn Mọi Vèo Sang Đông
Bên Mình Phố Thị Vời Trông
Mọi Đâu Ngờ Có Một Dòng Anh Em

Đồng Tông Anh Mọi Trung Niên
Mọi Thy Sỹ Mọi Một Miền Là Anh
Sinh Bình Thy Dựng Xuân Xanh
Vì Em Mọi Nhỏ Nên Anh Điêu Tàn

Đất Về Sử Lịch Hồng Hoang
Bên Bờ Hỗn Độn Anh Càng Nhớ Em
Giờ Đây Giữa Phố Lênh Đênh
Hàng Thơ Cho Mọi Viết Nên Lạ Lùng

Anh Ngồi Khóc Suốt Đêm Đông
Canh Trường Thế Dạ Vân Mồng Mọi Ôi
Gọi Em Mọi Khắp Phương Trời
Khắp Phương Đất Khắp Mọi Lời Lồ Gô

Chắp Tay Anh Nguyện Xô Bồ
Nghìn Thu Lăn Lóc Lồ Gồ Tặng Em

Chiều Đông

Bảy giờ nghi hoặc trở cơn
Mù sương mélite lá cồn thô sơ
Viết câu giữa tiếng lu mờ
Mưa nguồn bỏ lại tự giờ trở đi

Trên đồng đày ải hoa thi
Tiếng than đầu ngọn cây gì trổ bông
Rừng chanh trái núi hương đồng
Gò sương nội cỏ lục hồng rủ nhau

Tám giờ vội vã đi mau
Từ tân thanh lại nguyên màu đêm nay
Mù sương ký ức thở dài
Giờ ôi bảy tám quên ngày xa đêm

Sáu giờ trở lại ghi thêm
Giòng hoang dại đã chảy bên miền này
Núi rừng trở lại đêm nay
Mù sương sắp tới bỗng ngây thơ cười

Cố Sử Mai Sau

Bảy giờ beo gấu lìa non
Hùm thiêng ở lại rừng còn đau thương
Phổi xanh phiền nhiễu đôi đường
Sóng sông triều biển hý trường hoàng hôn

Ngón tay dệt lụa vô hồn
Sử xanh mất điệu vì còn phiêu du
Chim xa cất cánh bay vù
Nhớ lâm tuyền mộng đất phù du hoa

Giật mình lá cỏ tháng ba
Dưới sương cổ độ giang hà kiếm nhau
Lỡ làng câu chuyện từ bao
Ngựa về núi đá thông đầu thai hương

Xa nhau mây biển trăng nguồn
Tro tàn hy lạp mang buồn bữa nay
Sáu giờ giấc ngủ phôi thai
Bình minh cổ sử nối tay lên đường

Dậy từ cổ mộ ca sương
Trời xa đất mãi nên thường nhớ nhau